ترانشیپ چیست و چه کاربردها و مزایایی در دنیای حمل و نقل امروز دارد؟
امروزه حمل و نقل و به طور کلی تجارت تحت تاثیر عوامل بسیاری قرار دارد. گاهی در واردات و صادرات کالا ممکن است کالا به طور مستقیم به کشور مقصد قابل بارگیری و انتقال نباشد. از این رو تجار کالای خود را ابتدا به یک کشور واسطه یا میانی منتقل و از آن جا با تغییر وسیله حمل و نقل، کالای خود را به کشور مقصد ارسال میکنند. این روش که ترانشیپ نام دارد اغلب برای کاهش هزینههای نقل و انتقال و یا دور زدن تحریمهایی که علیه کشور مقصد وضع شده، انجام میشود و زیرمجموعهای از ترانزیت است.
ترانشیپ برای بسیاری از بنادر در حال افزایش است و ترمینالها در تلاش هستند راههای همگامسازی با تقاضا را شناسایی کنند. هدف یافتن روشهایی برای کارایی حداکثری این نوع از حمل و نقل از طریق یافتن راههایی برای کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری است.
ترانشیپ چیست و چگونه انجام میشود؟
ترانشیپ به معنای حمل و نقل محموله به مقصد میانی و سپس به مقصد اصلی است. این نوع حمل و نقل زمانی صورت میگیرد که هیچ مسیر مستقیمی به مقصد وجود نداشته باشد. یکی از دلایل انجام این کار، تغییر وسیله حمل و نقل در طول سفر است به عنوان مثال بارها از کشتی تخلیه و بار هواپیما میشود. دلیل دیگر ادغام محمولههای کوچکتر به یک محموله بزرگ و با به عکس تقسیم یک محموله بزرگ به محمولههای کوچکتر است.
ترانشیپ بینالمللی
ترانشیپ بینالمللی بسیاری در مناطق گمرگی انجام میشود، بنابراین از بررسیها و عوارض گمرکی جلوگیری به عمل میآید، در غیر این صورت سبب تاخیر حمل و نقل کارامد میشود. شاخص ترانشیپ جهانی در سالهای اخیر به 28-30 درصد رسیده است. با توجه به توسعه کانالها و بنادر بویژه در مناطقی که اقتصاد رو به رشد دارند، احتمال رسیدن این شاخص به 35% نیز پیشبینی شده است. این روش حمل و نقل به طور معمول کاملا قانونی و به صورت بخشی از تجارت روزمره جهانی انجام میشود، اما میتواند مانند ورود غیرقانونی، قاچاق یا کالاهای بازار خاکستر مورد استفاده قرار بگیرد. این روش ترانزیت معمولا برای صرفهجویی در هزینه حمل و نقل انجام میشود، اما زمان رسیدن به مقصد را افزایش میدهد.
تاخیر در ترانشیپ
تاخیر هنگام ارسال محموله به خارج از کشور، با توجه به مسیر طولانیتر در چنین شرایطی کاملا معمول است. به دلیل ماهیت ترانشیپ، محموله شما تخلیه و در کشتی دیگری بارگیری میشود که به زمان بیشتری نیاز دارد. ممکن است بارگیری کامل کشتی ورودی توسط یک بندر یک هفته طول بکشد و بارگیری آن در کشتی جدیدی که به مقصد نهایی میرسد، تا یک هفته دیگر به طول انجامد. این تأخیرهای طولانی میتواند نتیجه ازدحام بندر باشد و گاهی اوقات به تأخیرهای یک ماهه تبدیل شود. به همین دلیل، استفاده از این روش تنها درصورتی توصیه میشود که هیچ مسیر مستقیم حمل و نقل به مقصد وجود نداشته باشد.
ردیابی ترانشیپ
بهترین راه برای پیگیری بار خود در هنگام استفاده از این روش ترانزیتی، استفاده از ویژگی ردیابی آنلاین مسیر حمل و نقل است. شما میتوانید به وب سایت شرکت حمل و نقلی که مسئول حمل و نقل بار شماست بروید و شماره بارنامه خود را وارد کنید و اطلاعات مربوط به زمان حرکت و ورود کشتی را بدست آورید. همچنین میتوانید کشتی دیگری را که محموله برای مقصد نهایی با آن حمل میشود را همراه با جزئیات تاریخ عزیمت و ورود مشاهده کنید.
مراکز ترانشیپ
ترانشیپ اغلب در تقاطع مسیرهای حمل و نقل و در تنگراهها مانند تنگه پاناما، سوئز و جبلالطارق وجود دارد. نقشه زیر نشان میدهد که این مراکز در امتداد مسیر اصلی دریایی حول استوا واقع شدهاند. از این مسیرها به طور خاص برای تجارت آسیا – خاورمیانه – اروپا استفاده میشود. مراکز عمده ترانشیپ معمولا دارای انحراف دریایی کمی از خطوط اصلی حمل و نقل هستند و بسیاری از آنها اتصال یا تقاطع بین خطوط حمل و نقل شمال به جنوب و شرق به غرب را فراهم میکنند.
درجه فعالیت یک بندر را میتوان با میزان ترانشیپ آن اندازه گیری کرد. هرچه سهم بندر از کل ترافیک منطقه بالاتر باشد، بیشتر میتوان آن بندر را به عنوان مرکز ترانشیپ در نظر گرفت. برای بندرهایی که میزان حمل و نقل کمتری دارند (کمتر از 25٪) این نوع از ترانزیت یک فعالیت اتفاقی است، در حالی که بندرهایی که میزان حمل و نقل بالای 75٪ دارند میتوانند به عنوان مراکز خالص در نظر گرفته شوند (به خصوص اگر میزان حمل و نقل آنها بیش از 90٪ باشد). در نقشه زیر مهمترین مراکز حمل و نقل خالص جهان با رنگ قرمز نشان داده شده است.
هفت بازار عمده ترانشیپ وجود دارد که عمده فعالیت حمل و نقل جهانی را تشکیل میدهند. از آنجا که این فعالیت لزوما به بندر خاصی وابسته نیست، مراکز مرتبط برای این کار برای دریافت ترافیک مربوط به یک منطقه یا بازار رقابت میکنند. این نوع از ترانزیت این امکان را ایجاد میکند تا بنادری که به دلیل کوچک بودن مناطق داخلی کشور خود خدمات دریایی محدودی دارند، ارتباط زیادی با تجارت دریایی جهانی داشته باشند.
تفاوت ترانزیت و ترانشیپ
واژگان “ترانزیت” و “ترانشیپ” اغلب به جای یکدیگر استفاده میشوند و تعاریف قانونی آنها میتوانند با توجه به هدف و در بین حوزههای قضایی متفاوت باشند. بنیاد بین المللی فعالیتهای گمرکی – کنوانسیون بین المللی سازمان جهانی گمرک در سال 1974 در مورد سادهسازی و هماهنگی فرآیندهای گمرکی (کنوانسیون کیوتو تجدید نظر شده) – ترانزیت را به عنوان “فرآیند گمرکی که طی آن کالا تحت کنترل گمرک از یک گمرک به اداره دیگر حمل میشود” و ترانشیپ را به عنوان “فرآیند گمرکی که طی آن کالا تحت کنترل گمرکی از وسیله حمل و نقل وارداتی به وسیله حمل و نقل صادرکننده در منطقه یک اداره گمرک که دفتر واردات و صادرات است، منتقل میشود” تعریف میکند.
در اصطلاح عامیانه ترانزیت، حمل و نقل کالا از طریق قلمرو است که کالا در وسیله اصلی حمل و نقل باقی میماند (به عنوان مثال کشتی، قطار یا هواپیما)، و ترانشیپ، حمل کالا از طریق قلمرویی است که کالا در آنجا از یک وسیله حمل و نقل تخلیه و در وسیله حمل و نقل دیگر بارگیری میشود.
محموله هایی که از طریق این دو روش حمل میشوند، به منظور تسهیل تجارت، معمولا تحت مقررات نظارتی و گزارشدهی کمتری قرار دارند؛ زیرا آنها در معرض خطرات مالیاتی، ایمنی و امنیتی محدود برای کشوری که از آن عبور میکنند هستند. با این حال، برای جلوگیری از قاچاق و ایجاد کنترلهای گمرگی سختگیرانهتر (به عنوان مثال کنترل صادرات)، بسیاری از اختیارات قانونی ایجاب میکند که برای دسته بندی محمولهها بر حسب ترانشیپ یا ترانزیت، مقصد یا گیرنده آنها هنگام ورود به قلمرو، باید همان مقصد یا گیرنده هنگام خروج از قلمرو باشد.
آینده این نوع از حمل و نقل
در سالهای اخیر، شاخص ترانشیپ جهانی در محدوده 28-30٪ تثبیت شده است و این به معنی آن است که در حال حاضر یک فعالیت گسترده محسوب میشود. بنابراین رشد آینده آن میتواند متناسب با رشد جهانی تراکم حمل و نقل باشد. اما چه عواملی میتوانند مقیاس این نوع از ترانزیت را افزایش دهند؟ یک مسئله مهم، راهاندازی رو به پیشرفت کشتیهای کانتینردار بزرگتر است که در بنادر کمتری آمد و شد میکنند و این باعث اعتماد بیشتر به ترانشیپ میشود. علاوه بر این، گسترش کانال پاناما به خدمات دریایی اطراف استوا با روابط شمال و جنوب از طریق افزایش وابستگی به ترانشیپ کمک میکند. این کار با رشد بندرها در اقتصادهای در حال توسعه مانند آمریکای لاتین و آفریقا به تعادل میرسد، این بنادر میتوانند خدمات مستقیمتری را با بنادر آسیایی، اروپایی و آمریکای شمالی ایجاد کند.
با صرفه اقتصادی بیشتر از مقیاس و نیز منطقیسازی حمل و نقل دریایی با تمرکز روی مسیرهای انتخاب شده در اعماق دریا، میزان جهانی این نوع از حمل و نقل میتواند به 35٪ برسد. به دلیل ملاحظات جغرافیایی، احتمال تغییر بازارهای ترانشیپ بعید به نظر میرسد. اما کدام یک از بندرها قطب این کار در بازار هستند؟ منطقه ترانشیپ، میتواند سطح فعالیت پایداری داشته باشد ولی مراکز جداگانه آن احتمالا نوسانات بازار سهام را تجربه کنند. استفاده از مراکز ترانشیپ همچنان تصمیمی است که توسط شرکتهای حمل و نقل دریایی گرفته میشود و این تصمیمات به جهت سازماندهی شبکههای حمل و نقل آنها انجام میشود. اگر یک شرکت در تخصیص دارایی و استراتژی تجاری خود تجدید نظر کند، چنین تصمیماتی قابل تغییر هستند.
سخن پایانی
ترانشیپ نوعی حمل و نقل است که در تجارت امروز دنیا به شدت مطرح است و با رشد ترافیک جهانی در حال افزایش نیز هست. مراکز این نوع از حمل و نقل اغلب در تنگراهها و تقاطع مسیرهای دریایی است. با توجه به روند این نوع از حمل و نقل و تاخیرهای احتمالی که بعضا طولانی مدت هستند، بهتر است از این روش تنها در شرایطی استفاده کنیم که هیچ مسیر مستقیمی از مبدا به مقصد وجود نداشته باشد.